تغییرات کورتیزول و لاکتات خون ورزشکاران پس از یک جلسه فعالیت ورزشی در شرایط دمایی سرد، گرم و طبیعی

مقدمه: دمای محیطی تاثیر چشمگیری بر پاسخ های فیزیولوژیکی انسان نسبت به فعالیت بدنی دارد. بنابراین، هدف پژوهش حاضر بررسی تغییرات کورتیزول و لاکتات خون ورزشکاران پس از یک جلسه فعالیت ورزشی در شرایط دمایی سرد، گرم و طبیعی بود. مواد و روش ها: 10 مرد جوان ورزشکار (2±22 سال؛ 7/2±4/67 کیلوگرم) در محیط طبیعی (1±22 درجه ی سانتی گراد، 5±55)، سرد(1±3 درجه ی سانتی گراد، 5±50 رطوبت) و گرم (1±35 درجه ی سانتی گراد، 5±50% رطوبت) به مدت یک ساعت با شدت 60% vo2max روی نوارگردان دویدند. نمونه های خون قبل، بلافاصله و دو ساعت بعد از فعالیت ورزشی برای اندازه گیری مقادیر لاکتات و کورتیزول جمع آوری شدند. به علاوه دمای بدن، مقیاس فشار و میزان آب مصرفی ورزشکاران هنگام فعالیت ورزشی اندازه گیری شد. برای تجزیه و تحلیل آماری از آزمون اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بن فرونی با سطح معنی داری 05/0p< استفاده گردید. یافته ها: مقادیر لاکتات و کورتیزول پس از فعالیت ورزشی در سه محیط در حد معنی داری افزایش نشان داد (0001/0>p). افزایش معنی دار مقادیر لاکتات پس از فعالیت در محیط گرم نسبت به محیط های سرد و طبیعی(0001/0>p) مشاهده گردید. هم چنین، افزایش معنی دار مقادیر کورتیزول در محیط گرم نسبت به محیط های سرد(037/0=p) و طبیعی(016/0=p) نشان داده شد. اختلاف معنی داری بین مقادیر استراحتی کورتیزول و لاکتات در محیط گرم نسبت به محیط طبیعی (007/0=p و 036/0=p) مشاهده گردید. نتیجه گیری: فعالیت ورزشی در هر سه محیط موجب تجمع لاکتات و رهایش کورتیزول می شود. به نظر می رسد فعالیت ورزشی در محیط گرم نسبت به محیط با دمای کم تر سبب افزایش دمای بدن و دمای عضله، فشار جسمانی، تغییرات قلبی ـ عروقی و در نتیجه موجب افزایش بیشتر این مقادیر و نیز مانع رسیدن این مقادیر به حالت اولیه، در دوره ی ریکاوری می گردد.